To musisz wiedzieć zanim wjedziesz na drogę samochodem holującym przyczepę.
Wielu kierowców, stając przed koniecznością poprowadzenia samochodu z przyczepą zastanawia się:
czy moje prawo jazdy uprawnia mnie do kierowania takim zestawem?
Wokół tego tematu narosło sporo fałszywych mitów. Zwłaszcza dotyczy to sytuacji, gdy chcemy ciągnąć przyczepkę za swoim samochodem osobowym lub terenowym o masie całkowitej do 3,5 t, mając najpopularniejszą kategorię prawa jazdy – B.
Oczywiście możemy w tym przypadku prowadzić zespół pojazdów składający się z auta i przyczepy, ale istnieją pewne ograniczenia. „Świętą księgą” w tej dziedzinie jest Kodeks Drogowy.
Przyjrzyjmy się więc dokładniej literze prawa, a następnie przełóżmy to na „rzeczywiste” warunki drogowe.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. (z późniejszymi aktualizacjami)
W dziale II, rozdział 5, oddział 4 (Warunki używania pojazdów w ruchu drogowym) widzimy artykuł 62:
Art. 62.
1. Rzeczywista masa całkowita przyczepy ciągniętej przez:
1) samochód osobowy, samochód ciężarowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t lub autobus – nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu ciągnącego;
Dalej czytamy czwarty rozdział, oddział pierwszy i artykuły od 87 do 100. W artykule 88-2 widzimy:
„Prawo jazdy uprawnia do kierowania:(…)
• 3. kategorii B: (…)
• b. pojazdem, o którym mowa w lit. a, z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 t”.
Dalej:
• „3. Prawo jazdy:
• 3. kategorii A, B, B1, C, C1, D lub D1 – uprawnia do kierowania pojazdem w nich wymienionym z przyczepą lekką”. Maksymalna masa jaką może mieć zespół pojazdów, do którego wymagane jest jedynie prawo jazdy kategorii B, to 4250 kg. Składać się będą na niego samochód o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t i przyczepka lekka, której masa całkowita nie przekracza 750 kg. Przyczepka o takiej masie nie musi mieć hamulców o ile jej masa jest dwukrotnie mniejsza od masy własnej pojazdu ją ciągnącego. Można prowadzić też przyczepkę cięższą, o ile wyposażona będzie w hamulce najazdowe, a jej dopuszczalna masa całkowita (DMC) nie przekroczy rzeczywistej masy własnej auta. Tutaj też mamy obostrzenie dotyczące hamulców. Samochód ciągnący przyczepę wyposażoną w hamulce bezwładnościowe (najazdowe) musi mieć DMC wyższą o 33 proc.od ciągniętej nim przyczepy.
Co to znaczy?
Załóżmy, że chcemy holować przyczepkę o DMC 1000 kg. Nasz samochód ma masę całkowitą nie niższą niż 1330 kg. W tym wypadku możemy poruszać się po drodze bez ryzyka dostania mandatu.
Nie dotyczy to przyczep, w których hamulce uruchamiane są z miejsca kierowcy. Wtedy DMC przyczepy może być równe DMC samochodu. Pamiętać należy jednocześnie, że ogranicza nas przepis, iż zespół samochód –przyczepa nie może przekroczyć DMC 3500 kilogramów. Powyżej tej wartości wymagane jest posiadanie kategorii B+E. Tutaj też pamiętamy, że ogranicza nas przelicznik: 1,33 DMC samochodu w stosunku do przyczepy z hamulcami najazdowymi.
Wielu kierowców przekonanych jest, że do ciągnięcia przyczepy dwuosiowej wymagane jest prawo jazdy kategorii B+E.
Jest to błędny pogląd, bowiem żaden przepis nie wiąże ilości osi takiego pojazdu z określoną kategorią prawa jazdy. Jedynym wyznacznikiem jest dopuszczalna masa całkowita przyczepy i zestawu samochód – przyczepa.
Przykładowo zestaw złożony z samochodu o dopuszczalnej masie całkowitej 2270 kg i przyczepy o masie 1200 kg wymagać będzie od kierującego jedynie prawa jazdy kategorii B.
Na rynku dostępne są też dwuosiowe przyczepy lekkie do 750 kg, które można prowadzić samochodem o dopuszczalnej masie całkowitej 3500 kg, mając tylko kategorię B prawa jazdy. Co ciekawe, prawo jazdy kategorii B+E pozwala prowadzić pojazd którego łączna masa przekraczać może 7 t. Taki wybieg zastosować możemy, gdy samochód o DMC do 3500kg jest holownikiem naczepy. Takie zestawy popularne są zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, gdy ciągnikiem siodłowym jest pickup, a naczepa to najczęściej camper lub pojazd do transportu dużych zwierząt. Podobne zestawy możemy spotkać także w Europie, najczęściej w Holandii i Szwajcarii. Jako ciągniki siodłowe najczęściej spotykamy wtedy specjalnie przerobione samochody dostawcze i przeznaczone do nich naczepy. To w naszym kraju egzotyka i raczej spotkać je na ulicy można nieczęsto. Dlatego skupmy się na kategorii samochodów stricte ciężarowych, zaczynając od tych najlżejszych.
Kategorie C1 i D1 nie są zbyt popularne wśród kierowców.
Jednak ich specyficzne obostrzenia co do holowania przyczep warte są odnotowania.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. (z późniejszymi aktualizacjami)
Wedle Prawa o ruchu drogowym i wspomnianego art. 88 punkt 2 ustęp 6 i 8:
„6. kategorii C1 – pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nieprzekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym
(…)
8. kategorii D1 – autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym”.
Jeśli zaś kategorie te będziemy chcieli połączyć dodatkowo z kategorią E, będziemy musieli spełnić niniejsze warunki:
„11. kategorii C1+E – zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii C1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego;
12. kategorii D1+E – zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii D1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego.”
Kategoria C+E uprawnia nas do kierowania zespołem pojazdów składającym się z samochodu ciężarowego (DMC>3,5 t) i przyczepy lub naczepy o łącznej, dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 40 t.
Kierowca legitymujący się prawem jazdy kategorii C+E, podobnie jak B+E, uprawniony jest też do prowadzenia ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego z przyczepą lub nie więcej niż dwiema przyczepami. Choćby najlżejsza przyczepa podczepiona do samochodu zmienia jego charakterystykę prowadzenia i wymaga większego skupienia na drodze.
Warto o tym pamiętać i oprócz potrzebnych dokumentów w podróż zabrać zdrowy rozsądek.
