Jak znakować produkty, w tym przyczepy bagażowe, żeby nie przesadzić?
Certyfikaty, etykiety i oznakowania mnożą się jak grzyby po deszczu. Jak poruszać się w tym gąszczu?
Z kolei jak znakować, żeby nie przesadzić a zarazem być w zgodzie z uwarunkowaniami prawnymi UE?
Czym więc jest znakowanie produktów dla konsumenta?! Czy jest latarnią morską, która prowadzi zawsze we właściwym kierunku, czyli – zgodnie z wolą producenta do wyboru tego jednego jedynego i właściwego produktu?! Niestety, w dzisiejszych czasach nastała swego rodzaju moda na znakowanie wszystkiego wszelkimi dostępnymi znakami i etykietami. Konsument, zasypywany informacjami i różnego rodzaju etykietami, czasem jest po prostu bezradny i nie zawsze wie, czym tak naprawdę ma się kierować, żeby dokonać zakupu produktu, który będzie zgodny z jego osobistymi upodobaniami, nie zaś z preferencjami specjalistów od marketingu danej firmy.
Już w czasach starożytnych znakowano produkty. Z tego samego powodu robi się to dzisiaj –aby nadać zindywidualizowane cechy konkretnemu produktowi i dzięki temu wyróżnić go na tle innych konkurencyjnych wyrobów.
Konsumenci są coraz lepiej wyedukowani i świadomi nie tylko swoich praw, ale także praw i obowiązków producentów.Należy jednak zdawać sobie sprawę, że istnieje pewna grupa konsumentów, którzy zróżnych względów nie przywiązują wagi do tego, czy dany produkt ma znak jakości, znak ekologicznej produkcji czy energooszczędności. Podstawową zasadą tworzenia etykiet i wszelkiego rodzaju oznaczeń jest informowanie oraz ewentualnie ostrzeganie kupującego przed zagrożeniem wynikającym niewłaściwego użytkowania. Nie zawsze niestety znaki jakości czy wyróżnienia na opakowaniach wyrobów znajdują pokrycie w rzeczywistości, a sygnowane nimi produkty faktycznie są godne polecenia i zakupu.
Oznaczenia, które znajdziemy na produktach w formie etykiet, muszą zawierać przede wszystkim nazwę producenta wraz z jego dokładnym adresem.
Inne niezbędne informacje dotyczą składu produktu oraz instrukcji jego przygotowania i użycia oraz, jeżeli jest to ważne, specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania. Zakres podstawowych informacji dla produktów wprowadzanych na polski rynek znajdziemy w szczególności w ustawach: o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych, o cenach, o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, o towarach paczkowanych, o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, o ogólnym bezpieczeństwie produktów, prawie działalności gospodarczej oraz wydanych na ich podstawie przepisach wykonawczych.
Znakowanie unijne
Zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2006/95/ WE na sprzęcie elektrycznym powinny być umieszczone
podstawowe informacje, których znajomość i przestrzeganie umożliwią bezpiecznie i zgodne z przeznaczeniem jego użytkowanie przez konsumenta.
Jeśli ze względu np. na wielkość sprzętu nie jest możliwe zamieszczenie powyższych informacji, muszą być one przedstawione w instrukcji obsługi, na opakowaniu lub w innej dodatkowej dokumentacji. Konieczne jest również podanie nazwy firmowej towaru lub jego znaku towarowego, które powinny zostać wyraźnie wydrukowane na sprzęcie elektrycznym lub, jeśli brak jest takiej możliwości – na opakowaniu.
Na sprzęcie elektrycznym domowego użytku musi także znajdować się symbol CE, który umieszcza producent lub jego upoważniony przedstawiciel, tym samym potwierdzając zgodność sprzętu z normami europejskimi i krajowym rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 21 sierpnia 2007 r. Sprzęt elektryczny może również być oznakowany znakiem ENEC, którego obecność na wyrobie jest świadectwem, że został on oceniony pozytywnie przez organizację uznawaną przez wszystkie kraje europejskie i jest zgodny z normami europejskimi EN. Wyrób taki nie wymaga potwierdzenia zgodności przez inne organizacje i jest uznawany za bezpieczny w całej Europie. 20 lipca 2011 r. weszły w życie postanowienia dyrektywy unijnej 2010/30/WE, która dotyczy etykietowania i przekazywania standardowych informacji o zużyciu energii m.in. przez pralki, lodówki, chłodziarki, zmywarki, automaty do sprzedaży produktów spożywczych, piekarniki, wentylatory, urządzenia klimatyzacyjne i telewizory. Zgodnie z nią sprzęty gospodarstwa domowego muszą mieć oznakowanie, które informować będzie o tym, ile prądu zużyje zakupione urządzenie, a wszelkie informacje znajdujące się na produktach powinny być podawane w języku polskim. Do każdego sprzętu powinna być dołączona instrukcja montażu, obsługi, mycia, konserwacji. Producent jest zobowiązany także dołączyć szczegółowe ostrzeżenia i uwagi dotyczące bezpiecznego posługiwania się sprzętem i wskazać zagrożenia, które mogłyby zaistnieć w razie nieprzestrzegania podanych zasad bezpieczeństwa, oraz zamieścić wskazówki dotyczące usuwania opakowania i pozbywania się zużytego urządzenia.
CE albo China Export
Znak CE jest swego rodzaju dokumentem tożsamości produktu – bez niego bowiem nie jest możliwy swobodny przepływ towarów na terenie całej Unii Europejskiej. Przystąpienie Polski do UE przyniosło naszym producentom nowe, bardziej rygorystyczne normy bezpieczeństwa i jakości od obowiązujących do tej pory. Dlatego też wyroby, które nie mają znaku CE, nie mogą być wprowadzone do obrotu na żadnym z unijnych rynków ani na rynku krajowym. Równie istotne jest także zgodnie z unijnym prawodawstwem odejście od ingerencji w etap projektowania, produkcji wyrobów i przeprowadzania kontroli przed ich umieszczeniem na rynku krajowym lub unijnym. To oznacza przejęcie całkowitej odpowiedzialności przez producenta, na którym spoczywa obowiązek weryfikacji i oceny, czy jego wyrób spełnia wymagania odpowiednich dyrektyw
unijnych. Po przeprowadzeniu odpowiedniej procedury oceny zgodności i wypełnieniu dokumentacji technicznej dokonuje on samodzielnego oznaczenia produktu. W przypadku niektórych wyrobów do oceny zgodności konieczny jest udział certyfikowanej jednostki.
Skrót CE pochodzi od francuskich słów Conformité Européenne, co oznacza: zgodny z dyrektywami Unii Europejskiej.
Symbol ten daje gwarancję, że dany wyrób przeszedł pozytywnie specjalistyczne badania i spełnia przewidziane dla niego podstawowe normy jakości i bezpieczeństwa zawarte w tzw. europejskich dyrektywach nowego podejścia. Dyrektywy te dotyczą
ogólnych zagadnień bezpieczeństwa, zdrowia, ochrony konsumenta i ochrony środowiska naturalnego.
Wymóg oznakowania symbolem CE nie jest jednak obowiązkowy dla wszystkich produktów, tylko dla wybranych grup wyrobów,
które bezpośrednio mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia, takich jak wyroby elektryczne, elektroniczne czy zabawki.
Eko – znaki
Znakowanie ekologiczne towarów, czyli tzw.eco – labelling, jest jednym z elementów unijnej polityki ochrony środowiska. Celem eko– znakowania, szczególnie ważnym dla konsumentów, którzy zwracają szczególną uwagę na pochodzenie produktów i ich wpływ na środowisko, jest informowanie o przyjaznych dla środowiska cechach produktu. Dla producenta natomiast posiadanie eko – znaku pełni funkcję marketingową, która wyróżnia dany produktna tle innych, nie ekologicznych, i przyczynia się tym samym do wzrostu sprzedaży towarów.
Najistotniejsza jednakże jest kwestia promocji produktów, które wytworzono w sposób najmniej inwazyjny dla środowiska i które będą mogły zostać poddane recyklingowi, dzięki czemu przyczyniają się w sposób bezpośredni do poprawy stanu środowiska naturalnego. Nadawanie produktom ekoznaków pełni także funkcję edukacyjną, zwiększając świadomość, a tym samym i wiedzę konsumentów na temat ekologii i proekologicznych postaw.
Unijny znak ekologiczny – ecolabel, w postaci kwiatka otoczonego dwunastoma gwiazdkami symbolizującymi państwa członkowskie, jest dobrowolnym oznaczeniem nadawanym przez Komisję Europejską produktom i usługom, które charakteryzują się wysoką jakością i stosunkowo mało dokuczliwym wpływem na środowiskonaturalne. Firma ma prawo do użytkowania logo z kwiatkiem wtedy, gdy upoważniona jednostka certyfikująca potwierdzi spełnianie przez produkt lub usługę kryteriów oznakowania ekologicznego zawartych w odpowiednich decyzjach Komisji Europejskiej.
Ile kosztuje prestiż
Producenci znakują i etykietują wszystko, co tylko się da. Obowiązkowo i dobrowolnie. Nawet zwykła zdałoby się butelka naturalnej wody mineralnej za parę złotych nie jest wolna od najróżniejszych certyfikatów. Opatrzona jest znakiem Europejskiej Gwarancji Najwyższej Jakości i Laurem Konsumenta, które choć większości konsumentów niewiele mówią, wywołują natomiast określone skutki psychologiczne. Nie ma co się oszukiwać, że jako konsumenci jesteśmy całkowicie odporni na marketingowe
chwyty. Jednak ich znajomość może w pewien sposób ograniczyć zakupy dokonywane pod wpływem emocji i pozwolić od czasu do czasu dojść do głosu zdrowemu rozsądkowi. Wchodząc do jakiegokolwiek sklepu, od pierwszych chwil jesteśmy już ukierunkowani na zakup określonego produktu, np. takiego, który został wypozycjonowany dokładnie na linii naszego wzroku lub wyróżniony w promocji.
Podobnie rzecz ma się z różnego rodzaju testami produktów, zwanymi testami konsumenckimi, które tak naprawdę mają niewiele wspólnego z rzetelną oceną.
Takie pseudo-testy, opracowywane bez żadnych konkretnych wytycznych i pomijające jakiekolwiek standardy, wykonywane w wielu specjalistycznych, ale niezidentyfikowanych laboratoriach, są często narzędziem szytej grubymi nićmi promocji i lepiej nie przywiązywać większej wagi do przedstawianych tam ocen. Istnieje jednak zagrożenie, szczególnie istotne dla producentów, że już niedługo konsumenci, bombardowani produktami z najróżniejszymi wyróżnieniami, oznaczeniami…
